12 marca 2019, 18:38
Z prawnego punktu widzenia zwierzęta nie mają praw, gdyż nie mają zdolności do czynności prawnych, bo nie są podmiotami. Prawa takie przyznane są wyłącznie ludziom. Jednak zwierzęta podlegają prawnej ochronie, zatem niektóre działania człowieka
względem zwierząt są uznawane za czyny zabronione i są karalne. W najważniejszym, obecnie obowiązującym akcie prawnym dotyczącym ochrony zwierząt, Ustawie o ochronie zwierząt z 1997 r. (z późniejszymi zmianami) w art. 1, pkt 1 czytamy: „Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę” (1). Dereifikacja zwierząt, czyli uznanie, że zwierzę nie jest rzeczą, jest bardzo ważnym zapisem prawnym. Jednak już w art. 1 pkt 2 tej samej ustawy dowiadujemy się, że „w sprawach nieuregulowanych w ustawie do zwierząt stosuje się przepisy dotyczące rzeczy” (1). Ten zapis dotyczy głównie spraw własnościowych, czyli ustalenia, do kogo należy dane zwierzę, jednak samo porównanie zwierzęcia do rzeczy budzi niepokój. Wiele organizacji i osób dążących do poprawy losu zwierząt na świecie liczy na to, że w przyszłości zwierzęta będą podmiotami i będą posiadać własne prawa osobowe. Aby zrozumieć obecny stan prawny w zakresie ochrony zwierząt obowiązujący w Polsce, niewątpliwie należy przeanalizować historyczny rozwój tej dziedziny.
Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć:
– używanie do pracy zwierząt chorych, rannych i kulawych,
– bicie zwierząt po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn,
– bicie zwierząt przedmiotami twardemi i ostremi albo zaopatrzonemi w urządzenia obliczone na sprawienie specjalnego bólu,
– przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami oczywiście nieodpowiadającymi ich sile lub stanowi dróg, albo zmuszającemi takich zwierząt do zbyt szybkiego biegu, nieodpowiadającego ich siłom,
– przewożenie, przenoszenie lub przepędzanie zwierząt w sposób, w pozycji lub w warunkach, powodujących zbędne cierpienie fizyczne,
– używanie uprzęży, pęt, więzów i t. p. powodujących ból albo używanie ich w sposób mogący sprawiać ból lub uszkodzenie cielesne
– z wyjątkiem, gdy używanie takich przedmiotów jest potrzebne z powodu i w czasie tresury, prowadzonej w interesie publicznym,
– używanie zwierząt do wszelkiego rodzaju doświadczeń powodujących śmierć, uszkodzenie cielesne lub ból fizyczny
– z wyjątkiem wypadków, przewidzianych w art. 3,
– dokonywanie na zwierzętach operacyj nieodpowiednimi narzędziami i bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności w celu zaoszczędzenia im zbytniego bólu, – złośliwe straszenie i drażnienie zwierząt,
– wszelkie w ogóle zadawanie zwierzętom cierpień bez odpowiednio ważnej i słusznej potrzeby”.
– bicie zwierząt po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn,
– bicie zwierząt przedmiotami twardemi i ostremi albo zaopatrzonemi w urządzenia obliczone na sprawienie specjalnego bólu,
– przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami oczywiście nieodpowiadającymi ich sile lub stanowi dróg, albo zmuszającemi takich zwierząt do zbyt szybkiego biegu, nieodpowiadającego ich siłom,
– przewożenie, przenoszenie lub przepędzanie zwierząt w sposób, w pozycji lub w warunkach, powodujących zbędne cierpienie fizyczne,
– używanie uprzęży, pęt, więzów i t. p. powodujących ból albo używanie ich w sposób mogący sprawiać ból lub uszkodzenie cielesne
– z wyjątkiem, gdy używanie takich przedmiotów jest potrzebne z powodu i w czasie tresury, prowadzonej w interesie publicznym,
– używanie zwierząt do wszelkiego rodzaju doświadczeń powodujących śmierć, uszkodzenie cielesne lub ból fizyczny
– z wyjątkiem wypadków, przewidzianych w art. 3,
– dokonywanie na zwierzętach operacyj nieodpowiednimi narzędziami i bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności w celu zaoszczędzenia im zbytniego bólu,
– złośliwe straszenie i drażnienie zwierząt,
– wszelkie w ogóle zadawanie zwierzętom cierpień bez odpowiednio ważnej i słusznej potrzeby”.